Fietsrapport Edegem - 2024
Fietsbeleid Edegem 2019-2024
Inhoud

Het Beleidsplan 2021-2024 en het Mobiliteitsplan 2018 verwijzen regelmatig naar de fietser, het fietspad in het kader van het realiseren van strategische doelstellingen. Waar het beleid koos om autoverkeer te filteren en fietsverkeer te promoten is dit naar het aanvoelen van de Fietsersbond positief uitgedraaid voor doorstroming van autoverkeer en fietsverkeer. De Fietsersbond merkt op dat het niet steeds grote ingrepen moeten zijn, maar meer durf bij het realiseren van gelijkaardige ingrepen en projecten in bestaande en nieuw geplande woonwijken.

Het Mobiliteitsplan was een prima werkinstrument, doch slechts zeer weinig concrete punten werden uitgevoerd. Een studiebureau was betrokken bij het opzetten, maar tot op heden ontbreekt een evaluatie van de realisaties van dit plan.

Zowel Vervoerregio Antwerpen als de Vlaamse regering hebben de modal shift (autominderen en meer kiezen voor duurzame alternatieven) opgenomen in hun beleidsplan. Wat heeft de gemeente Edegem daarvoor gedaan?
Is de gemeente ingegaan op de vraag van Lantis (2022) om pilootgemeente te zijn voor maatregelen rond modal shift? De 'pendelproeverij' was een begin. Het parkeerbeleid in het centrum had een goed instrument kunnen zijn om de modal shift te promoten.

Positief: Aanwezigheid van (elektrische) deelfietsen van Donkey Republic op strategische plaatsen in de gemeente.

Negatief: geen toename van bus- of tramlijnen; plannen voor uitbreiding centrumparking

Positief: Schoolverkeer is dankzij de 'gemachtigde opzichter', ondersteund door Hekla, doenbaar voor voetgangers en fietsers.
Mobiele controle 'Sammy' is prominent aanwezig voor handhaving snelheid van autoverkeer.
De snelheid voor auto's in Drie Eikenstraat (west) is verlaagd tot 50 km/uur; in Kontichstraat tussen Heldenstraat en Zwaluwenlei van 50 naar 30 km/u.

Negatief: Geen realisatie van fiets- of schoolstraten. Of ongevallen met fietsers geregistreerd worden is niet bekend.

Mechelsesteenweg: gerealiseerde oversteekbaarheid: succesvol t.h.v. ''Romeins pad' en t.h.v. de ex-Fun. Moge dit inspiratie zijn voor andere gewestwegen van het type 2x2 rijstroken met middenberm.

Buizegemlei - Mechelsesteenweg: er is geen logica om als fietser dit kruispunt over te steken om bv. fietssnelweg F1 te bereiken.

Prins Boudewijnlaan: Nieuw verkeerslicht en oversteekzone voor voetganger en fietsers t.h.v. Elysia park. Echter minder goede oversteekbaarheid t.h.v. omliggende straten. Gezien de zware ongevallen met fietsers is de Fietsersbond zeer teleurgesteld dat het voorstel uit 2020 van AWV om de oversteekbaarheid te verbeteren door de gemeente wordt tegengehouden. Wat kan op Mechelsesteenweg, Liersesteenweg, Beukenlaan, Prins Boudewijnlaan in Wilrijk is niet gebeurd op de Prins Boudewijnlaan in Edegem.

Drie Eikenstraat: "Largas" principe aan Ter Borchtlaan functioneert goed qua doorstroming autoverkeer. Afslaande fietsers moeten 90° hoeken maken om veilig over te steken. Ter hoogte van nieuwe Vaccinopolis, Revarte: niet ingericht op oversteekbaarheid voor fietsers.

Wilrijkstraat: oversteekbaarheid Geitenpad heraangelegd. Minder oncomfortabel qua wegdek, fietsers moeten nog altijd drie bochten van 90° maken. Oversteekplaats naar nieuwe UZA fietsersparking bijgekomen, positief - we wachten nog op signalisatie.

Fietspaden

Positief: de Mechelsesteenweg, Drie Eikenstraat (west) en Boniverlei (noord): zijn in asfalt heraangelegd.

Negatief: de fietspaden van Drie Eikenstraat (oost), Boniverlei (zuid), Oude-Godstraat, Hovestraat, Fort V straat, Vestinglaan zijn in abominabele staat. In de Drie Eikenstraat (oost) is dat bijzonder schrijnend, gezien de rijbaan pas nieuw geasfalteerd is. Straatmeubilair en overbodige paaltjes hinderen. Het fietspad van de Prins Boudewijnlaan t.h.v. Elysia Park had te lijden van de werken, is recent hersteld, maar misschien kan het beter. In het algemeen is de kwaliteit van de Edegemse fitespaden momenteel echt ondermaats. Een inhaalbeweging op gewestwegen is bezig, maar de gemeentewegen blijven hopeloos achter. U vindt hier alles over in luik Comfortmeting.

Onderhoud van fietspaden en winterplan. Het winterplan werkt behoorlijk. Het onderhoudsplan is echter voor verbetering vatbaar. Dubbelrichting fietspaden worden slechts op 1 m breedte geveegd. Groenonderhoud moet elk jaar gebeuren en moet dus tijdig worden ingepland. Het toestand van de fietspaden zou jaarlijks moeten gekeurd worden. Waar nodig moeten herstellingen worden uitgevoerd. Ook privé groen (hagen) beperkt de breedte van fiets- en voetpaden. Zie luik Comfortmeting.

Woonwijken

Het invoeren van een Zone 30 regime in alle woonstraten zonder doorgaande verkeersfunctie wordt nu algemeen aanvaard. Bijvoorbeeld heel Buizegem is Zone 30, maar Edegem mag dat zonder uitstel volledig invoeren. De huidige toestand is soms absurd, bv de Elsdonk-wijk is volledig zone 30 in Wilrijk, maar aan Edegemse kant mag er sneller gereden worden in dezelfde soort straten (bv. Ferd. Verbiestlaan).
Extra ingrepen zoals het knippen of filteren van autoverkeer, doorgaand verkeer voor fietsers promoten via doorlopende straten, zijn te overwegen.

Positief: doorsteekbaarheid voor fietsers van privé-woonerven als Elysia, Keltenheuvel, Molenveld.

Fiets- en schoolsstraten

Geen fietsstraten gerealiseerd. Bvb Ir. Haesaertlaan, Kerkplein, Donk, Parklaan, fietszone centrum werden genoemd, doch er werd niets uitgevoerd.
Geen schoolstraten gerealiseerd!

Verkeerslichten

Slechts 2 verkeerslichten zijn volledig conflictvrij in Edegem. De overige kruispunten zijn nog altijd erg gevaarlijk: afslaande automobilisten en fietsers krijgen nog steeds tegelijk groen. Sommige verkeerslichten zijn na aanpassingen slechts in één richting conflictvrij geworden. Fietsers wachten soms zeer lang. Meer concrete gegevens vindt u in luik Knelpunten: Lichtenregeling.

Fietsparkeren

Edegem doet inspanningen om veilig en comfortabel fietsparkeren mogelijk te maken. Er is verbetering, bv. aan sporthal Den Willecom. Toch is de toestand op het terrein nog zo wisselvallig dat het beleid niet duidelijk is. Er zijn enkele setjes fietsbeugels in woonstraten bijgekomen. Er is vraag naar meer afsluitbare fietsboxen/fietskluizen op openbaar domein. Positief is de aanpak van weesfietsen.
Als een baanwinkel zijn autoparking heraanlegt, gebeurt het nog altijd dat de fietsenstalling vergeten wordt, en dan wordt er zomaar ergens een setje wielklemmen neergezet. Waar blijft hier het vergunningsbeleid? Zie verder luik Fietsparkeren.

Binnenwegen en paaltjes

Binnenwegen. Finckenpad, Dwaallichtjespad, Kasteelweg en andere worden zeer veel gebruikt door voetgangers en fietsers. Toch wordt het wegdek vaak niet goed onderhouden. De binnenwegen hebben dan wel een naambordje gekregen, maar de signalisatie is nog niet consequent (F45B i.p.v. F45 = doodlopend voor autoverkeer, doorlopend voor traag verkeer). Zie luik Binnenwegen.
Paaltjes en andere obstakels voor fietsers: deze legislatuur werden, op voorzet van ons Fietsrapport 2018, door de Dienst Uitvoering een aantal gevaarlijke en nutteloze paaltjes verwijderd of verplaatst. Een mooie stap in de goede richting! Er is echter nog veel werk voor alles conform de paaltjeswijzer in het vademecum Fietsvoorzieningen (link) zal zijn. Zie luik Paaltjes.

Verlichting. Alle fietspaden zijn redelijk goed verlicht.

De Fietsersbond zetelt in de mobiliteitscel, maar niet in de omgevingsraad, noch in de GBC. De mobiliteitscel komt zeer weinig samen, verslagen worden niet gemaakt. Het fietsrapport van de Fietsersbond is naar ons aanvoelen te weinig gebruikt om een beleid uit te stippelen en om de fietsvriendelijkheid te verhogen. Bij grote heraanlegplannen (Hovestraat) werd de Fietsersbond geconsulteerd doch de suggestie om het nieuwe Vademecum te gebruiken ipv het oude werd niet gevolgd. Geen consultatie bij aanleg Elysia, Minerva, Kerkplein, ...
Wanneer er iets wordt verbeterd, vraagt de Fietsersbond om steeds feedback te krijgen, zodat we dit rapport up-to-date kunnen houden.

Een gemeente die is ingericht op maat van fietsers en voetgangers heeft alleen maar voordelen: efficiënt gebruik van beschikbare ruimte, meer leven op straat, meer sociale controle, meer verkeersveiligheid, een betere bereikbaarheid, properder lucht en een gevoelige verbetering van de algemene levenskwaliteit. Korte afstanden met een fijnmazig weefsel doen fietsen en wandelen. Een fietsgemeente is een aantrekkelijke gemeente.
Fietsersbond merkt op dat Edegem nog geen 'fietsgemeente' is geworden. Bij elke heraanleg, herstelling, knelpunt moet zowel in beleid als bij uitvoerder nog meer vanuit het fietsoogpunt bekeken worden.
Edegem doet wel inspanningen voor de fietsers, maar het tempo ligt nog veel te laag.